Achtergrond
Inhalatiemedicatie is de hoeksteen van de farmacologische behandeling van de in Nederland ruim 1 miljoen patiënten met astma en COPD. Het evidente voordeel is een gerichte lokale toediening met zo min mogelijk systemische blootstelling. Het resultaat van de medicamenteuze behandeling bij de individuele patiënt wordt bepaald door diverse factoren:
- de medicatieklasse (het specifieke molecuul, de balans tussen effecten en bijwerkingen);
- de toedieningsvorm (het technisch optimale gebruik hiervan);
- therapietrouw;
- en uiteindelijk de verbinding hiertussen: een optimale match tussen patiënt en inhalator inclusief medicijn, resulterend in correct gebruik op het goede moment, met een hoge therapietrouw.
Het beheersen en blijven beheersen van de juiste inhalatietechniek met een gegeven inhalator is niet vanzelfsprekend.
Verder is de therapietrouw aan inhalatiemedicatie laag. Zeker meer dan 50% van alle patiënten maakt één of meer fouten, ongeacht de toedieningsvorm, en de meeste patiënten maken meer dan één fout.
Sommige fouten (zogenaamde critical errors) hebben een groter effect op de uiteindelijke longdepositie en dus op de klinische uitkomst dan andere fouten. Meer fouten kunnen leiden tot minder ziektecontrole en meer exacerbaties en een lagere (maatschappelijke, school, arbeids-) participatie van mensen met longziekten in de samenleving.
Divers onderzoek heeft laten zien dat bij voorschrijvers en andere zorgverleners de kennis van inhalatiemedicatie, vaardigheden op het gebied van het gebruik van inhalatoren, alsmede het overbrengen van kennis en vaardigheden vaak niet optimaal zijn. Daarnaast zijn de processen om inhalatiemedicatiemedicatie optimaal te gebruiken niet altijd optimaal ingericht.
Er zijn dus drie belangrijke wegen ter verbetering van het gebruik van inhalatiemedicatie:
- Een verbetering van de kennis, vaardigheden en therapietrouw van de patiënten
- Een verbetering van de kennis en technologische en didactische vaardigheden van de zorgverleners
- Verbeteren van (zorg)processen, innovatie, gedrag, maatschappelijk bewustzijn en advies voor/bij relevante stakeholders